คำว่าสถิติ (Statistics) มาจากภาษาเยอรมันว่า Statistics มีรากศัพท์มาจาก Stat หมายถึง ข้อมูลหรือสารสนเทศ
ซึ่งจะอำนวยประโยชน์ต่อการบริหารประเทศในด้านต่างๆ เช่น
การทำสำมะโนครัวเพื่อจะทราบจำนวนพลเมืองในประเทศทั้งหมด ในสมัยต่อมา คำว่า สถิติ
ได้หมายถึง ตัวเลขหรือข้อมูลที่ได้จากการเก็บรวบรวม เช่น จำนวนผู้ประสบอุบัติเหตุบนท้องถนน อัตราการเกิดของเด็กทารก ปริมาณน้ำฝนในแต่ละปี เป็นต้น
สถิติในความหมายที่กล่าวมานี้เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ข้อมูลทางสถิติ (Statistical data)
อีกความหมายหนึ่ง
สถิติ หมายถึง
วิธีการที่ว่าด้วยการเก็บรวบรวมข้อมูล การนำเสนอ ข้อมูล
การวิเคราะห์ข้อมูล
และการตีความหมายข้อมูล สถิติในความหมายนี้เป็นทั้งวิทยาศาสตร์และศิลปศาสตร์
เรียกว่า สถิติศาสตร์
ความหมายของสถิติ มีอยู่ 2 นิยามคือ
- ข้อเท็จริงที่เป็นตัวเลข Numberical fact หรือข้อความที่เกี่ยวกับเรื่องราวต่างๆ ที่เราสนใจหรืออยู่รอบๆตัวที่ได้รวบรวมไว้ทั้งที่เป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติและมนุษย์สร้างขึ้น
- ศาสตร์วิชาที่เกี่ยวข้องกับทษฏีและระเบียบวิธี ว่าด้วยการเก็บรวมรวมข้อมูลการประมวลผล การนำเสนอข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล การสรุปและการตีความของข้อมูล
- การเก็บรวบรวมข้อมูล Data Collection
- การนำเสนอข้อมูล Data Presentation
- การวิเคราะห์ข้อมูล Data Analysis
- การตีความหมายข้อมูล Data Interpretation
- ประโยชน์ในระดับบุคคล
- ประโยชน์ในระดับครัวเรือน
- ประโยชน์ในระดับหน่วยงานธุรกิจเอกชน
- ประโยชน์ในระดับประเทศ
- สถิติพรรณนา Descriptive Statistice
- สถิติอ้างอิง Inferential Statistics
2.1
สถิติพารามิเตอร์ (Parametric
Statistics ) เป็นวิธีการทางสถิติที่จะต้องเป็นไปตามข้อตกลงเบื้องต้น 3 ประการ
ดังนี้
(1)
ข้อมูลที่เก็บรวบรวมได้จะต้องอยู่ในระดับช่วงขึ้นไป (Interval Scale)
(2) ข้อมูลที่เก็บรวบรวมได้จากกลุ่มตัวอย่างจะต้องมีการแจกแจงเป็นโค้งปกติ
(3) กลุ่มประชากรแต่ละกลุ่มที่นำมาศึกษาจะต้องมีความแปรปรวนเท่ากัน
สถิติที่อยู่ในประเภทนี้ เช่น t-test,
Z-test, ANOVA, Regression
ฯลฯ
2.2
สถิตไร้พารามิเตอร์ (Nonparametric
Statistics) เป็นวิธีการทางสถิติที่สามารถนำมาใช้ได้โดยปราศจากข้อตกลงเบื้องต้นทั้ง 3 ประการข้างต้น สถิติที่อยู่ในประเภทนี้ เช่น
ไคสแควร์, Median Test,
Sign test ฯลฯ
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
บทความสถิติการศึกษา (ข้อมูลจาก www.watpon.com)
สถิติ : ความหมายและประเภท
มาตราการวัด
ระดับนัยสำคัญ
Stem and Leaf
Boxplots
Scatter Plots
การวัดแนวโน้มเข้าสู่ส่วนกลาง
โมเมนท์รอบค่าเฉลี่ย ความเบ้ และความโด่ง
การแจกแจงรูปแบบต่าง ๆ
การวัดการกระจาย
การเลือกการวัดการกระจายที่เหมาะสมกับข้อมูล
Type I Error, Type II Error และอำนาจการทดสอบ
เปอร์เซ็นต์ไทล์ (Percentile)
คะแนนมาตรฐาน (z score)
ค่าผิดปกติ (Outliers)
แนวทางการเลือกใช้สถิติเพื่อการวิจัย
การแจกแจงปกติ (The Normal Curve)
ทฤษฎีขีดจำกัดกลาง (The Central Limit Theorem)
การแปลงฟิชเชอร์ z และการเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างค่าสหสัมพันธ์
การแจกแจง t (Student's t Distribution)
การทดสอบความแตกต่างระหว่างสองกลุ่ม
การทดสอบความแตกต่างของความแปรปรวน 2 กลุ่ม
การทดสอบความแตกต่างระหว่างค่าเฉลี่ยที่กลุ่มตัวอย่างสัมพันธ์กัน (t-test dependent samples)
การวิเคราะห์ t-test เหมือนกับการวิเคราะห์ regression
การวิเคราะห์ ANOVA เหมือนกับการวิเคราะห์ regression
การวัดความสัมพันธ์ : Pearson's Sample Correlation Coefficient
การแปลความหมายสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์และสัมประสิทธิ์การอธิบาย (Coefficient of Determination)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
บทความสถิติการศึกษา (ข้อมูลจาก www.watpon.com)