ความรู้ spss: สถิติ คือ อะไร

ก่อนที่จะรู้ว่า SPSS คืออะไร เราจะต้องมารู้ก่อนว่า สถิติคืออะไร

คำว่าสถิติ (Statistics) มาจากภาษาเยอรมันว่า Statistics มีรากศัพท์มาจาก Stat หมายถึง ข้อมูลหรือสารสนเทศ ซึ่งจะอำนวยประโยชน์ต่อการบริหารประเทศในด้านต่างๆ เช่น การทำสำมะโนครัวเพื่อจะทราบจำนวนพลเมืองในประเทศทั้งหมด ในสมัยต่อมา คำว่า สถิติ ได้หมายถึง ตัวเลขหรือข้อมูลที่ได้จากการเก็บรวบรวม เช่น จำนวนผู้ประสบอุบัติเหตุบนท้องถนน อัตราการเกิดของเด็กทารก ปริมาณน้ำฝนในแต่ละปี เป็นต้น สถิติในความหมายที่กล่าวมานี้เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ข้อมูลทางสถิติ (Statistical data)

อีกความหมายหนึ่ง สถิติ หมายถึง วิธีการที่ว่าด้วยการเก็บรวบรวมข้อมูล การนำเสนอ ข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล และการตีความหมายข้อมูล สถิติในความหมายนี้เป็นทั้งวิทยาศาสตร์และศิลปศาสตร์ เรียกว่า สถิติศาสตร์

ความหมายของสถิติ มีอยู่ 2 นิยามคือ

ข้อเท็จริงที่เป็นตัวเลข Numberical fact หรือข้อความที่เกี่ยวกับเรื่องราวต่างๆ ที่เราสนใจหรืออยู่รอบๆตัวที่ได้รวบรวมไว้ทั้งที่เป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติและมนุษย์สร้างขึ้น
ศาสตร์วิชาที่เกี่ยวข้องกับทษฏีและระเบียบวิธี ว่าด้วยการเก็บรวมรวมข้อมูลการประมวลผล การนำเสนอข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล การสรุปและการตีความของข้อมูล

ระเบียบวิธีทางสถิติ Statistiel Methods

การเก็บรวบรวมข้อมูล Data Collection
การนำเสนอข้อมูล Data Presentation
การวิเคราะห์ข้อมูล Data Analysis
การตีความหมายข้อมูล Data Interpretation

ประโชยน์ของสถิติ

ประโยชน์ในระดับบุคคล
ประโยชน์ในระดับครัวเรือน
ประโยชน์ในระดับหน่วยงานธุรกิจเอกชน
ประโยชน์ในระดับประเทศ

ประเภทของสถิติ

สถิติพรรณนา Descriptive Statistice

- เป็นสถิติที่ใช้อธิบายคุณลักษณะของสิ่งที่ต้องการศึกษากลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง ไม่สามารถอ้างอิงไปยังกลุ่มอื่นๆ ได้ สถิติที่อยู่ในประเภทนี้ เช่น ค่าเฉลี่ย ค่ามัธยฐาน ค่าฐานนิยม ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าพิสัย ฯลฯ

สถิติอ้างอิง Inferential Statistics

- เป็นสถิติที่ใช้อธิบายคุณลักษณะของสิ่งที่ต้องการศึกษากลุ่มใดกลุ่มหนึ่งหรือหลายกลุ่ม แล้วสามารถอ้างอิงไปยังกลุ่มประชากรได้ โดยกลุ่มที่นำมาศึกษาจะต้องเป็นตัวแทนที่ดีของประชากร ตัวแทนที่ดีของประชากรได้มาโดยวิธีการสุ่มตัวอย่าง และตัวแทนที่ดีของประชากรเรียกว่า กลุ่มตัวอย่าง สถิติอ้างอิงแบ่งได้เป็น 2 ประเภท คือ

2.1 สถิติพารามิเตอร์ (Parametric Statistics ) เป็นวิธีการทางสถิติที่จะต้องเป็นไปตามข้อตกลงเบื้องต้น 3 ประการ ดังนี้

(1) ข้อมูลที่เก็บรวบรวมได้จะต้องอยู่ในระดับช่วงขึ้นไป (Interval Scale)

(2) ข้อมูลที่เก็บรวบรวมได้จากกลุ่มตัวอย่างจะต้องมีการแจกแจงเป็นโค้งปกติ

(3) กลุ่มประชากรแต่ละกลุ่มที่นำมาศึกษาจะต้องมีความแปรปรวนเท่ากัน

สถิติที่อยู่ในประเภทนี้ เช่น t-test, Z-test, ANOVA, Regression ฯลฯ

2.2 สถิตไร้พารามิเตอร์ (Nonparametric Statistics) เป็นวิธีการทางสถิติที่สามารถนำมาใช้ได้โดยปราศจากข้อตกลงเบื้องต้นทั้ง 3 ประการข้างต้น สถิติที่อยู่ในประเภทนี้ เช่น ไคสแควร์, Median Test, Sign test ฯลฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
บทความสถิติการศึกษา (ข้อมูลจาก www.watpon.com)

สถิติ : ความหมายและประเภท

การวัดแนวโน้มเข้าสู่ส่วนกลาง

โมเมนท์รอบค่าเฉลี่ย ความเบ้ และความโด่ง

การแจกแจงรูปแบบต่าง ๆ

การวัดการกระจาย

การเลือกการวัดการกระจายที่เหมาะสมกับข้อมูล

Type I Error, Type II Error และอำนาจการทดสอบ